دسته: علوم انسانی مقاله بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی در 33 صفحه ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 3,000 تومان
مقاله بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی در 33 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست
آشنایی و شناخت
پیشینیه تاریخی
عرفان اسلامی درمقایسه با عرفان های دیگر
فصل یكم عرفان عملی
عرفان عملی و شریعت
فصل دوم : مشكلات عرفان عملی
دشواری های عام
دشواری های خاص
مشكلات مراحل و منازل سلوك
هشدارهای سلوك
فصل سوم : ریاضت
مفهوم ریاضت
شرایط و آداب ریاضت
رهنمودهای سلوك
آفات تربیت و مجاهده
فصل چهارم : مقامات، منازل و احوال
منازل، مقامات و حالات عرفان
فصل پنجم : نگاهی به یافته ها
یافته های مقام یقظه
یافته های مقام توبه
یافته های منزل انابه
یافته های منزل تفكر
یافته های منزل تذكر
یافته های منزل ریاضت
یافته های مقام مراقبه
یافته های مقام توكل
فصل ششم : بحثی دركشف و شهود
چیستی كشف و شمود
میزان و منطق مكاشفه
توجه دقیق به ضابطه ها
فصل هفتم : هدف سلوك
كمال انسان
فصل هشتم: اخلاق و آداب پیشوایان و پیروان
اوصاف پیشوایان
اوصاف پیروان
پرستش واصلان
فصل نهم : جلوه های عرفان در ادب پارسی
سفارش ها و هشدارهای اخلاقی
آداب سلوك
ریاضت یعنی پرداختن سالك به حیات روحی و معنوی خروج از عالم حیوانی است.
اصول عرفانی عملی و سلوك:
1.انسان تا بینهایت ترقی می تواند كند.
2.پیشرفت انسان جنبه معنوی دارد.
3.این پیشرفت نتیجه اطاعت از حق است.
شرایط و آداب ریاضت :
1.پایبندی به شریعت:
انسان برای اینكه دراین راه به سرمنزل مقصود برسد باید ازیك رهبری قابل اعتماد پیروی كند. كه دراین راه تنها با پیروی از شریعت محمدی (ص) امكان رستگاری وجود دارد.
2.هوشیاری :
هوشیاری در راه سلوك بسیار حائز اهمیت است چون سالك با رسیدن به مقام والای خود ممكن است این مسیر را طی كرده برگردد.
3.پرهیز از غرور و ادعا:
سالك با طی نمودن گامهایی از ریاضت به قدری كشف صوری قدرت تصوف درطبیعت و آگاهی از حالات پنهان مردم دست می یابد كه نباید موجب غرور سالك شود.
رهنمودهای سلوك
توصیه و سفارش بزرگان در راه ورسم سلوك به 4 طریق می باشد.
1.زندگی به جهان دوست 2. روی كردن از جسم به جان 3. تقسیم بندی اوقات 4. رعایت دقیق تكالیف شرعی5. اعمال و ازكار ویژه 6. تعالی اخلاق و رفتار
زندگی به فرمان دوست
تا انسان به درجه برتری از كمال وجودی نرسد و تا موجودی خدا گونه نگردد افتخار صفت عبودیت نصیب وی نخواهد شد. از آنجا كه كارهای دنیا غفلت زا و سرگرم كننده اند، انسان باید در اندازه نیازهای ضروری و ناگزیرش به كاری حلال و مباح دنیوی پرداخته و فراتر از حد ضرورت نرود. دیگر اینكه بكوشد كه به یاد خدا باشد. هرچه بیشتر، بهتر.
2-روی كردن ازجسم به جان
انسان باید مقداری بیش از حد معمول از غذا و استراحت خود بكاهد، تا ازجنبه حیوانیت كاسته، به روحانیت خود بیفزاید. فكر او باید بیشتر درباره خودش باشد كه چیستم؟ ازكجا آمده ام و به كجامی روم؟
3-تقسیم بندی اوقات
زود بخوابد تا درنیمه شب برای عبادت بی بهره نماند.
دروقت خود نماز بخواند.
اززمانهای ارزشمند در روز و ماه و سال استفاده كند .
گاهی انسان زمانهایی در زندگی برایش به وجود می آید كه به خدا نزدیك می شود باید ازآن استفاده كند.
سه روز ازماه را روزه بگیرد-پنج شنبه اول وآخرماه-چهارشنبه وسط آن.
4.رعایت دقیق تكالیف شرعی
اگر كسی هرگونه اعمال و رفتار دیگری را غیر از صورت اعمال شریعت محمدی به جای دستورات معین دینی انجام دهد نشان آن خواهد بود كه دچار وسوسه شیطان شده وهنوز دراسارت خودی وخودخواهی است باید انحرافات نجات یابد.
5.اعمال و ازكار ویژه
به دوصورت است برنامه شبانه روز-برنامه سالانه
یك برنامه صحیح و درست برای عبادت درصبح و شام كند و یك برنامه صحیح ودرست درماههای خاص مثل صفر-ربیع الاول-محرم-رجب ... كند.
6.تعالی اخلاق ورفتار
ریاضت: درعالم عرفان-صدق –ایثار-زهد و شجاعت حضرت علی )ع( مصداق این عامل می باشد.
آفات تربیت و مجاهده
1.شكمپارگی الف) كاستن تدریجی از حجم غذا ب) كاستن از تدریجی از وعده غذا
2.شهوت جنسی: تقویت ایمان و زهد، روزه و گرسنگی و ازهمه بهتر، ازدواج به هنگام مهم است.
3.پرحرفی: بحث درمورد چیزهایی كه به درد ما نمی خورد نكنیم-لعنت ونفرین- غنا-مسخره و استهزاء و ...
4.خشم وكینه وحد: را باید ازخود دوركرد این نشانه مومن است.
5.دوستی دنیا: سعادت و نعمتهای پایدار را به لذتهای ناپایدار بایدترجیح داد.
6.جاه پرستی و خودنمایی: ازبدترین حالت سالك است كه باید درهر چیز حتی عبادت توجه داشته باشد.
7.ریاكاری:نشانه ریا: یكی آنكه درتنهایی تنبلی درجمع كوشا، اگر ستایش شد بیشتر كاركند و درصورت نكوهش كار كند.
8.خودپسندی: مالك خودبین بیمار است و مورد خشم خداوند. فروتنی درجه بنده رادر درگاه حق بالا می برد.
9.فریب و غفلت: هزاران انسان، درغرور و غفلت عمر خود را به سربرده و به جایگاهی كه می توانستند برسند نمی رسند.
فصل چهارم :
مقامات، منازل و احوال
درمسیر سلوك، تلاش و مجاهده سالك درسویی وعنایت و موهبت خداوند از سویی دیگر سالك را درمنازل و مقامات پیش برده و با حالات و صفات كمالیه وجودی آرایش می دهند كه به عنایت و جذبه حق بر میگردد.
منازل، مقامات و حالات عرفان
1.یقظه: به معنی بیداری است توجه به هستی خود و كائنات-علاقه وشوق به فهم و درك این اسرار –بی قراری مبهم درون سالك-احساس تقصیر و كوتاهی
2.توبه:سالك هنگامی از یقظه به توبه می رسد كه عوامل نفسانی و وسوسه های شیطانی، او را از راه نبرده باشد.
3.محاسبه: محاسبه ازنقطه ای آغاز و روز به روز گسترش می یابد. از گناه و طاعت تا نعمت و فتنه.
4-انابه : تلاش دراصلاح وضع خود-تلاش درجهت اصلاح خطاها درارتباط با خدا و خلق-رقت قلب غیرعادی و سرانجام با لطف و عنایت خدا رو به رو می شود.
5-تفكر: اگر انابه تكامل یابد، سالك با درخششهایی از عالم معنا و جلوه هایی از حقیقت آشنا می شود.
6.تذكر: یعنی رسیدن-به اعتصام به خدا كه عملاً آثار عنایت و جذبه حق-دریافت معانی باطنی قرآن كاستی از مصاحبت مردم –علاقه دنیا – تعلقات شخصی-خوراك و خواب.
7.ریاضت: یعنی غلبه حال، برعلم و عقل سالك-عبور از مرحله تعارض اسما و صفات و استشمام نكهت و حدت و احدیت حق-اهتراز و شادمانی غیرقابل توصیف باطنی
8.حزن: آشنایی ممالك با عوالم معنوی وپیچیدگیهای این عوالم او را دچار غم و اندوه می سازد.
اخبات: پیشرفت درحزن دراثر عنایت خداوند پناه معشوق آرامش یافته ار خوف به هیبت می رسد.
10.تبتل: یعنی بریدن از خلق و پیوستن به حق
11.مراقبه: چشم سالك مدام درپی معشوق و به راه معشوق است.
12.استقامت: درا ین منزل سالك بیش از پیش ازحجامت صفات به سوی احدیت ذات گام برمی دارد
13.توكل :سالك دراختیار معشوق قرار می گیرد و سلوك و سیرش به اراده حق خواهد بود.
14.صبر:سالك درعین بلا و گرفتاری دم نمی زند و شكایتی نمی‌كند از دشوارترین منازل سیر وسلوك است.
فصل هشتم:
اوصاف پیشوایان
آداب و اخلاق الهی معصومان )ع( بهترین سرمشق سالكان است.
1-خلق عظیم محمد علیه السلام.
پیامبر از دنیا دهن پرنكرده و گوشه چشمی به آن نسپرد، پهلوهایش از همه تهی تر و شكمش از همه گرسنه تر بود برروی زمین غذا می خورد همانند بردگان می نشست. خودش به جامعه و كفش خودوصله می زد.
2-از علی )ع( آموز
علی مردی بودفوق العاده، درهرجهت توانمند، سخن به حق می گفت و داوری به عدل می كرد. علم و حكمت ازسراپایش فرو می بارید. از دنیا و دلخوشیهای آن فرار می كرد به تنهایی شبها پناه می برد چشمانش اشكبار بوده ودلش غرق تفكر و تأمل
3-ایثار فاطمه )ع(
فاطمه محور اشارات و عنایات الهی و حدیث كسا و پاره تن رسول خدا، بدون شك در نزول آیات اطعام پیاپی برمسكین و یتیم و اسیره همدل و همدست مولای علی )ع( بود دراوج جوانی باداشتن چنان شوهر و فرزندانی هنگامی كه از پدرش شنیدكه پیش از همه از دنیا می رود شادمان شد به گونه ای كه با این شادمانی، مرگ پدر را تحمل كرد حقا كه زبان از توصیف ناتوان است.
4-حلم و بردباری امام حسن )ع(
امام حسن از همه بیشتر درشكل ظاهری رفتار و بزرگواری همانند پیامبر )ع( بود. پس از پدرش و غلبه معاویه برجهان و اسلام هیچ گونه توطئه و نیرنگ را برای تحقیر وآزار آن بزرگوار به كار می بستند و آن حضرت درنهایت استقامت و پایداری آن همه را تحمل می كرد تسلط برخویش درمقابل بدگویان از بزرگواری آن مرد دراخلاق است.
5-سالار بلاجویان كربلا
بهترین پاكباز طریقت برای عاشقان حقیقت حسین است. احرام او درمكه، رمزی از ترقی درمراتب شریعت به طریقت بودكه آن حضرت به یاران هشدار داد كه این كار تكلیف عام نیست و نیز آسان به كف نمی آید.
6-سرور سجده گزاران
بهترین نمونه تقبل و عالی ترین سرمشق راز و نیاز با معشوق است هرگاه وضو می گرفت رنگ می باخت به او می گفتند چرا نگرانی می گفت: هیچ می دانید كه دربرابر چه كسی می خواهم بایستم و درنماز سراپای وجودش می لرزید/
7-امام باقر علیه السلام
امام صادق علیه السلام می گوید: پدرم شبها به گریه و زاری می پرداخت و رو به سوی خدا كرده می گفت پروردگارا گفتی بكن، نكردم گفتی نكن بازنگشتم اینك منم و پیشگاه تو و هیچ عذری دركار نیست.
8-امام صادق علیه السلام
مذهب تشیع به نام او معروف است . از بزرگان اهل بیت است كه درعلم وعمل یگانه روزگار بودتلاوت و تدبرش درقرآن سرمشق بزرگی است برای عاشقان خدا.
9-باب الوائج ، هفتمین پیشوا
پیشوای شب زنده داران و بردباران كسی كه شبها را به پرستش و روزها به روزه داری و یاری مردم می پرداخت به خاطر برجستگی جایگاهش دربندگی خدا و نیكی به مردم او را عبدصالح می نامیدند. خداپرست، بخشنده ترین، دانا و بزرگوارترین مرد روزگارش بود.
10-پیشتاز مقام رضا
وارث همه فضایل علی بن ابی طالب و علی بن الحسین بود، با علم و حلم مولای متقیان وارث صبرو تحمل امام سجاد بود با كلام الهی انس دایمی داشت. هرسه روز یك بار ختم قرآن داشت با خدمتگزاران برسرسفره می نشست شبها كمتر می خوابید و روزها را روزه می داشت.
11-جواد الائمه
یكی از نمونه های محبوبیت بود او دركمتر از 10 سالگی مقام امامت رسید. با اینكه مدت عمرش كوتاه بود بركات فراوانی از آن وجود به شیعیان رسید و شاید این كوتاهی عمر خود نشان دیگری از محبوبیت او بود.
12-امام علی بن محمد )ع(
علی از گلستان نبوت بودكه با همه گرفتاریها لحظه ای از عبادت خداوند و خدمت به خلق باز نمی ایستاد.
13-یازدهمین خورشید حسن عسكری )ع(
نمونه تقوا و سرمشق بشر درپرهیز از دنیا و رویكرد به آخرت بود.
14-خورشید دوازدهم مهدی منتظر )ع(
حجت خدا و امید رهایی انسان ها خلف صالح، صاحب الزمان، قائم آل محمد و مهدی موعود كه خود آیتی از رحمت و عنایت حق است.
اوصاف پیروان
شب زنده داری و تقوا و دوری از دنیا از همه بیشتر تاكید رفته است. دستگیری از درماندگان، رعایت حقوق دیگران تلاوت قرآن مهربانی باخویشاوندان زندگی كوتاه دنیا را فدای سعادت جاودان كرده واز این سودای پرسودی كه خداوند در اختیارشان نهاده است غفلت نكرده با ازخود گذشتن فریب دنیا را نخورد و به رهایی خود كوشیده اند
پرستش واصلان
درآثار عارفان مسلمان در دو مورد به سقوط تكلیف از عارف اشاره شده است یكی درحال فنا كه عارف ازخود بی خود شده وعقل و آگاهی ظاهری او خلل یافته است دیگر درمقام بقای پس از فنا، عارف در این مقام به دلیل دست یافتن به هدف ورسیدن به سرمنزل مقصود نیازی به عبادت ندارد زیرا عبادت برای آن بود كه به هدف برسد و اكنون رسیده است اما عارفان درعمل درهیچ یك از این دو مورد، عارف را بی اعتنا به عبادت نمی دانند آنان درهر دومورد یاد شده عبادت خود را ترك نمی كنند.
قیمت فایل فقط 3,000 تومان
برچسب ها : تحقیق بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی , پروژه بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی , مقاله بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی , دانلود تحقیق بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی , بررسی شیوه های سلوک در عرفان شیعی , شیوه های سلوک , عرفان شیعی